Kitap-Dergi manset manset-y YAZARLAR

Ali Nizami Bey’in Alafrangalığı ve Şeyhliği

Yazan: Zeynep Böhürler Şubat 12, 2024 - 12 Şubat 2024 No Comments

Zeynep Böhürler

 

“Hayatımızın maruz olduğu en büyük değişmelerden biri, zaman ölçümüzün değişmesidir. Çocuklar için bir aylık zaman, bir yıl kadar uzuyor. Şimdi yılların birer ay kadar çabuk geçtiğini görüyorum.”

İstanbul’un en şık ve alafranga semtlerinden biri olan Büyükada’nın Nizam Caddesi’nde yer alan köşklerinden birinde otururdu Ali Nizami Bey. İsmi gibi olmayan bir hayat yaşardı. Lüks içinde, parasının hesabını bilmeyen, gösteriş sever, kadın ve macera meraklısı, at-araba sevdalısı, kumara düşkün, kısacası dünyevi güzelliklere karşı yüksek zaaflı biriydi. Alafranga hayat onun gözünü o kadar boyamıştı ki, mezarlık yolundan geçerken kafasını çevirecek kadar ölüm korkusu yaşardı; ta ki babası hakkın rahmetine kavuşana kadar. Kendisinden kalan mirası kısa zamanda tükettikten sonra Ali Nizami Bey’in hayatı bambaşka bir hâl alır. Kendisini bohem hayatından şeyhliğe kadar götürecek bir evrim geçirmiştir.

Kitapta konu olan karakter her ne kadar Ali Nizami Bey olsa da çevremizde hatta kendimizde yazarın oluşturduğu profili yakalayabiliyoruz. Yazar her ne kadar ağdalı ve uzun cümleler kursa bile, aslında bize bir olay örneği değil bir vaka analizi yapmaktadır. Hep söyleriz ya:” Ne oldum değil ne olacağım demeli”. Bunun en iyi örneğinden birini Abdülhak Şinasi Hisar, bu kısa romanda bizleri sunuyor.

Kitabın ilk yarısı Ali Nizami Bey’in portresiyle geçerken, ikinci yarısında değişim ve Nizami Bey’in acı gidişatından bahsediyor. Hayat üzerine, zaman üzerine, özellikle olgunluk çağındaki hissiyatımızla ilgili mülahazalar, okuyucu olarak beni etkiledi diyebilirim. Ufak bir dipnot vermem gerekirse, kitapta yazarın kelime tercihlerine herhangi bir müdahalede bulunulmadığı için okurken yazarın dili biraz ağır ve ağdalı gelebilir.

Everest Yayınları’ndan okuduğum bu dönem romanı,1936 yılında hikâye formunda dergide basılırken,1952 yılında roman olarak kitaplaştırılmıştır.

Yazıma, kitaptaki en beğendiğim alıntıyla son vermek isterim: “Ömrümüz içinde, belki makul olarak geçirmiş olduğumuz zamanların, ne kadar az olduğunu kabul ederdik. Fakat biz bunu, ancak fırsatlar kaçtıktan, iş işten geçtikten sonra itiraf ederiz.”

 

Zeynep Böhürler

Zeynep Böhürler

1983 İstanbul doğumludur. İlk, orta ve lise öğrenimini İstanbul’da tamamladıktan sonra Anadolu Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. On beş yıl hizmet ve bankacılık sektöründe çalıştı. Halen İstanbul Zaim Üniversitesi-Medeniyet Tasavvuru Okulu 2.sınıf öğrencisidir. Şiir, hikâye, film tahlili gibi yazıları çeşitli dergi ve dijital platformlarda yayınlanmaktadır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir