Bunu baştan söylemek lazım. Dergicilerin hakkı kolay kolay ödenemez. Kimi her ay, kimisi iki ayda bir, kimisi de mevsimlik dergi hazırlıyor. Bin bir emekle… Ama o süreler o kadar çabucak geçiyor ki… Bunu Kubbealtı Akademi Mecmuası’ndan hatırlıyorum. Üç ay çabucak geçerdi ve derginin yazı işleri müdürü olarak hep telaş içinde olurdum, “Acaba yazılar zamanında ulaşacak mı, yeni sayıyı da zamanında yetiştirebilecek miyiz?” diye endişe duyardık. Şükürler olsun ki 15 yıl boyunca pek aksamadı. Ne diyelim: “Niyet hayr, akıbet hayr!”
Bu bakımdan her dergiye o gözle bakarım. Göz nuru ve alın teri dökülmüştür, emek verilmiştir ve okuyucuya sunulmuştur. Kıymetini bilmek lazım. Son yıllarda özel sayılarda da bir artış gözleniyor. Özel sayı veya hususi bölüm diyelim. Çünkü bazen kapağa taşınan ve ‘özel’ diye sunulan kişi veya konu hakkında dergi tamamen dolarken bazen de mecmuada sadece bazı sayfalar ayrılabiliyor. Bu dergi sayılarının da kaynak olduğunu ve araştırmacıların bu nüshalardan ziyadesiyle istifade ettiğini belirtmeliyim.
Dergilerin önemi hakkında daha önce pek çok yazı yazdım, yine yazarım ama şimdilik bahsi geçen özel sayılardan bir nebze bahsedeyim. En azından bu konularla ilgili olan arkadaşlarımızı, söz konusu mecmualarımızdan haberdar edelim.
AYIN TARİHİ: Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı tarafından yayımlanan Ayın Tarihi’nin son sayısında “Yüzyıllık İnsanlık Dramı: Filistin” dosyası var. Önemli yazılar, haberler, yorumlar ve fotoğraflarla soykırımcı katil Siyonist İsrail’in yaptığı vahşet, insanoğlunun yaşadığı ortak utancı, İslam âleminin lakaytlığı ve Batı’nın duyarsızlığı dile getiriliyor. Derginin bir önceki sayısında Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın artık bir dünya sloganı olan “Dünya 5’ten Büyüktür” sözü kapağa taşınmış.
AY VAKTİ: Şeref Akbaba yönetiminde çıkan Ay Vakti Eylül-Ekim 2024 tarihli 212. sayısının dosya konusu, yakınlarda ebedî âleme göç eden iki büyüğümüze Ersin Nazif Gürdoğan’a ve D. Mehmet Doğan’a ayrılmış. Dergide her iki merhum kültür adamımız hakkında mühim yazılar, makaleler ve değerlendirmeler bulunuyor.
BİZİM KÜLLİYE: Anadolu’nun sesi olan ve Elazığ’da yayımlanan üç aylık kültür ve sanat dergisi Bizim Külliye’nin Eylül-Ekim-Kasım 2024 tarihli 101. Sayıda kapak konusu “Korku ve Umut”. Konuyla ilgili yetkin yazarların kaleminden çıkan önemli yazılar bulunuyor. Nazım Payam’ın yönetiminde çıkan Bizim Külliye, baş tacımızdır.
DİL VE EDEBİYAT: Dil ve Edebiyat dergisinin Eylül 2024 tarihli 189. Sayıda kapak konusu Gazze ve Filistin. Dünyanın “üç maymunu” nasıl oynadığı, dergide dramatik bir şekilde anlatılıyor.
DİN VE HAYAT: Din ve Hayat’ın son sayısında “Hazret-i Peygamber”le alakalı kıymetli makaleler yer alıyor.
EDEBİYAT ORTAMI: Ankara’da hazırlanan ve Türkiye geneline yayılan Edebiyat Ortamı’nın “100. Sayısı Ekim 2024’te çıktı. Kapak konuları çok ama en önemlisi: “Özgür Filistin (Gazze ve Soykırımı) Soruşturması”ydı. Derginin 101. sayısında kapak konusunda “Baş Kaldıran Kasideler” ve “Tefekkürden Hikmete Ekber’i Okuma” konuları yer alıyor.
GENÇ: Aylık dergimiz Genç, Ekim 2024 tarihli 217. sayısında “Üniversiteler” konusunu kapağa taşıdı. Kapakta İstanbul Üniversitesi’nin meşhur dış kapısının resmi var. Derginin Eylül 2024 sayısının kapak konusu aile: “Çıkmaz Sokak: Ailede Rol Karmaşası”
GENÇ DÜNYA: Yeni Dünya Vakfı tarafından kültür dünyamıza kazandırılan Genç Dünya, kültür ve edebiyat dergisinin yeni sayısının kapak konusu: “Hayatın Rengi: Sanat”. Genç Dünya’nın önceki sayısında “21. Yüzyılda Kadın” dosyası vardı.
GENÇ ÖNCÜLER: Genç Öncüler dergisinin Ağustos 2024 tarihli 205. sayıda dosya konusu: “Muhabbetten Meveddete: İki Kalbin Yolculuğu”
HECE: Hece dergisinin Ekim 2024 tarihli 334. Sayısında, Mustafa Kutlu ile yapılan söyleşi var. Kapağa taşınmış. Derginin bir önceki sayısında dosya konusu: “Yazarlığı Öğrenmek”. Derginin 335. sayısında Cihan Aktaş ile bir söyleşi var. Dosya konusu: “Gazze Karşısında Entelektüel Duruş”. Derginin Aralık sayısında dosya konusu Reşat Nuri Güntekin’in Çalıkuşu romanı. Selim ileri ve diğer yazarların görüşleri dikkat çekici. Hece’de ayrıca Hale Sert, Osman Özbahçe ve Hatice Bilen Buğra ile yapılmış röportajlar var.
HECE ÖYKÜ: Hece Öykü’nün Ekim-Kasım 2024 tarihli 125. Sayısında dosya konusu: “Eni-Konu: Kurmacanın Sınırları: Özgürlük ve Ahlak”. Derginin Aralık 2024 tarihli 126. Sayısında “Kendi Öyküsünü arayan Kadınlar” dosyası bulunuyor.
KARDEŞ KALEMLER: Kardeş Kalemler’in Eylül 2024 tarihli yayını olan 213. sayıda kapak konusu, derginin kurucusu rahmetli Yakup Ömeroğlu’na tahsis edilmiş. “Avrasya Çınarı Yakup Ömeroğlu Anısına” başlıklı özel sayı arşivlik. Keşke biraz daha geliştirilip bir biyografi kitabına dönüştürülse. Bu vesile ile Yakup Ömeroğlu’nu bir kez daha rahmetle, minnetle, şükranla, hürmetle ve muhabbetle anıyorum.
KOYU MUHABET: Gençlik dergisi Koyu Muhabbet’in ikinci sayısı Eylül 2023 tarihinde yayımlanmıştı. Kapakta genç yaşta ebedî âleme göç eden Mevlana İdris var. Bir fotoğrafı ile birlikte şu satırlar bizi hüzünlendiriyor: “Doğdum ve Olaylar Hızla Gelişti”
MİLLÎ MECMÛA: Ötüken Neşriyat tarafından yayımlanan Yasin Usta’nın yönetiminde çıkan Millî Mecmua’nın 39. sayısında dosya konusu: “Türk Milliyetçiliği III: Başucu Kitaplar” Her sayısında önemli konuları gündeme taşıyan Millî Mecmûa’nın isminin yaşatılması büyük önem arz ediyor. Emek verenlerin ellerine sağlık. Bu yazının bittiği anda Millî Mecmûa’nın 40. Sayısı geldi. Kapakta “Dosya Konusu Yavuz Sultan Selim. Çok değerli yazarlarımız, ilmî makalelerinde Osmanlı Devleti’nin kudretli padişahı Yavuz Sultan Selim’i muhtelif cepheleriyle ve bilinmeyen yönleriyle ele alıyorlar.
MUHİT: Muhit dergisinin Ekim 2024’te yayımlanan 58. sayında “Dağlar Dosyası’na kapakta yer verilmiş. Dergide Nisan 2024’te Gökhan Özcan ile yapılan söyleşi ve onun “Hakikat, Hayatın Özü ve Sebebidir” sözleri kapağa taşınmıştı. Muhit’te daha önce (Haziran 2024, 54. Sayı) “Filistin, Endülüs Olmasın” dosyası yayımlanmıştı. Temmuz 2024 tarihli 55. sayıda ise “Yaman Ayrılık” başlıklı dosya var. Ağustos 2024 sayısında “Dostluk” ele alınmış. İbrahim Tenekeci ve Mehmet Dinç’in yazıları önemli, okunmalı. Tabii diğer yazılar da… Muhit’in son sayısı, yani Kasım 2024 sayısında dosya konusu: “Ümmetin Yiğit Evladı Yahya Sinvar”.
MUKADDERAT: Üç aylık gençlik, edebiyat ve fikir dergisi Mukadderat’ın 16. Sayısı, Ekim-Kasım-Aralık 2024 dönemi için yayımlandı. Kapak konusu: “Masum Coğrafyalar” Bu coğrafyalar Filistin, Kerkük, Doğu Türkistan ve diğerleri.
OLAĞAN HİKÂYE: Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği tarafından yayımlanan Olağan Hikâye’nin Ekim-Kasım 2024 tarihli 25. sayısında dosya ismi: “Kayıp Hikâyeciler”.
SÖĞÜT: Ötüken Neşriyat tarafından yayımlanan Türk Edebiyatı dergisi Söğüt’ün Temmuz Ağustos 2024 tarihli 28. sayıda kapak konusu değerli yazar-mütercim Refik Özdek. Refik Özdek ile Tercüman gazetesinde birlikte çalıştık. Merhum, çok çalışkan, üretken ve işini titizlikle yapan bir mütercim yazardı. Tercüman Çocuk dergisini yönetmişti. Refik Özdek’e rahmet diliyor, hatırasını yaşatanlara teşekkür ediyorum.
ŞEHİR VE KÜLTÜR: Kasım 2024 tarihli 124. sayıda “Anadolu’nun Tapu Senetleri: Ahlat Mezarları” kapağa taşındı ve özel bölümde ele alındı. Eylül 2024 tarihli 122. sayıda “Yeni Cami Hünkâr Kasrı” kapak konusu.
TÜRK DÜNYASI TARİH: Elime ulaşan son sayıda “24. Türk Dünyası Çocuk Şöleni” kapağa taşınmış. İmza Metin Köse’nin.
TÜRK EDEBİYATI: Kasım 2024 tarihinde yayımlanan 613. sayı “Suçun Edebiyatı-II” dosyasının ikinci bölümü yer alıyor. Dosyanın ilk bölümü Eylül 2024’te yayımlanmış ve derginin kapağında “Suçun Edebiyatı” adıyla yer almıştı. Türk Edebiyatı’nın Ekim 2024 tarihli 612. sayısında dosya konusu, “Ölümünün 100.Yılında Ziya Gökalp”ti.
UMRAN: Köklü dergilerimizden Umran’ın Ağustos 2024 tarihli 360. sayıda “Göçmenler” konusu ele alınmış ağırlıklı olarak. Başlık: “Türkiye Eman Yurdudur”
YEDİ İKLİM: Ali Haydar Haksal yönetiminde istikrarla yayınına devam eden Yedi İklim dergisinin Kasım 2024 tarihli 416. sayıda “Mehmet Sümer” dosyası var.
YENİ DÜNYA VAKFI BÜLTENİ: Yeni Dünya Vakfı tarafından yayımlanan bültenin 16. sayısnda “Yeni Dünya’nın Değerleri Amel-i Salih” konusu işlenmiş.
YEŞİLAY: Türkiye’nin hayırlı ve köklü kurumlarından Yeşilay’ın dergisi Yeşilay, sanırım ülkemizin en eski mecmualarındandır. Çocukken bu güzel dergiyi ve onunla birlikte Mavi Kırlangıç dergisini takip ederdim. Elimdeki sayı 1088’nci ve Eylül 2024 tarihini taşıyor. Dosya konusu çok önemli: “Bugünün Kıymetlisi, Geleceğin Umudu Çocuklarımız”
VE DİĞER DERGİLER
Özel sayı yapmadığı hâlde alınması, görülmesi ve okunması gereken diğer dergilerimizin isimleri alfabetik olarak şöyle: Berdücesi, Dil ve Edebiyat Araştırmaları, Esenlik, İkinci Kat, Nihayet, Olağan Şiir, Özçekim, Sarmaşık, Şiir Versus, Yitiksöz, Zafer.